معنی ندیم اصفهانی - جستجوی لغت در جدول جو

ندیم اصفهانی

لغت نامه دهخدا

(نَ میِ اِ فَ)

معروف به ندیمی سوزنگر. به روایت مؤلف صبح گلشن پیشۀ سوزنگری داشته. او راست:
ندیم بزم بلا جان ناتوان من است
فروغ شمع غم از مغز استخوان من است
کلید قفل در صدهزار امّید است
ز التفات تو حرفی که بر زبان من است.
(از صبح گلشن ص 514) (از قاموس الاعلام)

لغت نامه دهخدا

نادمی اصفهانی

(دِ یِ اِ فَ)

مؤلف صبح گلشن آرد: ’شاعر لاابالی مزاج بود و مضامین نیکو موزون مینمود’ این بیت از اوست:
گیرم که دل ز عشق بتان خون کند کسی
طالع اگر مدد نکند چون کندکسی ؟

لغت نامه دهخدا

مقیم اصفهانی

(مُ مِ اِ فَ)

میرزا مقیم کتابدار پسر میرزا قواما از شاعران قرن یازدهم هجری است. از اوست:
کیفیت بهار ره هوش می زند
سودا به سر چو باده به خم جوش می زند
گل را مراد نالۀ بلبل شنیدن است
زین خنده ها که از لب خاموش می زند.
و رجوع به تذکرۀ نصرآبادی ص 75 و 76 و فرهنگ سخنوران شود

لغت نامه دهخدا

نجمی اصفهانی

(نَ یِ اِ فَ)

مؤلف صبح گلشن آرد: ’نجمی منجم اصفهانی در علم نجوم دستگاهی کامل داشت و نظر توجه بر نجوم سپهر فکر نیز میگماشت’. او راست:
در پیش دوست تحفۀ جان بس محقر است
در خاک پای یار سر از خاک کمتر است
مشکل که روز حشر برآرم ز خاک سر
از بس که در فراق توام خاک بر سر است.
(از تذکرۀ صبح گلشن ص 509) (قاموس الاعلام ج 6)

لغت نامه دهخدا

نصیر اصفهانی

(نَ)

میرزا نصیر، محمد اصفهانی بن میرزا عبداله ملقب به نصیرالدین ثانی و مشهور به میرزا نصیر از اجلۀ اطبا و دانشمندان و از شاعران قرن دوازدهم است، مولدش جهرم بوده و سالها در اصفهان نشو و نما یافته سپس به شیراز آمده و به منصب طبابت کریم خان زند رسیده است. از تألیفات اوست: 1- اساس الصحه در طب به عربی. 2- جام گیتی نما در حکمت به فارسی 3- حل التقویم در نجوم به فارسی. 4- رساله ای در رابطۀ میان موسیقی و طب. 5- مشکلات قانون ابن سینا، وجز اینها. وفات وی به سال 1191 است و صباحی در تاریخ وفاتش گفته است: ’آه از مرگ نصیر ثانی’ او راست:
شبی با نوجوانی گفت پیری
کهن دردی کشی صافی ضمیری
چو خم صاحبدلی روشن روانی
در این دیر کهن پیر مغانی
که باد نوبهار و ابر آزار
شنیدم خیمه زد بر طرف گلزار
به هر گلبن هزاری ساز برداشت
به هر سروی تذرو آواز برداشت
صلای یوسف گل شد جهانگیر
زلیخای جوان شد عالم پیر
سحرگاهان نسیم آهسته خیزد
چنان کز برگ گل شبنم نریزد
ترشح های ابر از هر کناری
بود چندان که بنشیند غباری
به پیران کهن غم سازگار است
تو شادی کن ترا باغم چه کار است...
فلک را عادت دیرینه اینست
که با آزادگان دایم به کین است
به جان می پرورد بی حاصلی را
کزو دل بشکند صاحبدلی را.
#
با من که رخم شکسته رنگ آمده است
هفت اختر و شش جهت به جنگ آمده است
بر مرغ دلم که ز آشیان دگر است
این نه قفس فراخ تنگ آمده است.
(از مجمعالفصحا چ مصفا ج 6 ص 1037).
و ریحانه الادب ج 4 ص 200 و نیز رجوع به آثارالعجم ص 105 و طرایق الحقایق ج 3 ص 74 و صبح گلشن ص 524 و قاموس الاعلام ج 6 و آتشکدۀ آذر ص 430 شود

لغت نامه دهخدا

نامی اصفهانی

(یِ اِفَ)

نورانی خباز، متخلص به نامی. او راست:
در عشق توام گشته دل و جان دشمن
ای در طلبت پای به دامان دشمن
در دست مرا دشمن و در جان دشمن
وز دست تو دستم به گریبان دشمن.
(از صبح گلشن ص 503) (قاموس الاعلام ج 6)

لغت نامه دهخدا

نامی اصفهانی

(یِ اِ فَ)

میرزا نامی اصفهانی، محمدصادق، متخلص به نامی. از شاعران قرن سیزدهم است، و به روایت هدایت در مجمع الفصحاء، وی به فنون نظم و نثر رغبت داشته و تاریخی مشتمل بر وقایع دولت کریم خان وکیل و دیگران نگاشته و منشیانه عبارت پردازی کرده است... در فن نظم به مثنوی سرائی راغب بوده، قصد تتبع خمسه داشته، سه مثنوی به نامهای: خسرو و شیرین، وامق و عذرا و لیلی و مجنون به نظم درآورده است. وی به دوران سلطنت نادرشاه درگذشت. آذر در آتشکده این ابیات را از مثنوی خسرو و شیرین وی نقل کرده است:
چو خسرو سوی شکّر کرد آهنگ
شکرلب ماند تنها با دلی تنگ
سیه گردید روز و روزگارش
به رسوائی کشید انجام کارش
عجب دردی است دور از یار بودن
صبوری کردن و ناچار بودن.
و شکوۀ شیرین از خسرو:
زمانه یار و گردون یاورت باد
شراب خوشدلی در ساغرت باد
ز حلوای شکر سیری مبادت
ز یار تازه دلگیری مبادت
بحمدالله که زودت آزمودم
بخاطر آنچه بودت آزمودم.
برای اطلاع بیشتر از احوال و آثار وی رجوع به مجلۀ آینده سال دوم ص 533 و فهرست کتاب خانه مجلس شورای ملی ص 181 و تذکرۀ صبح گلشن ص 502 و قاموس الاعلام ج 6 و مجمع الفصحاء ج 2 ص 523 و آتشکدۀ آذر ص 429 شود

لغت نامه دهخدا

نایب اصفهانی

(یِ بِ اِ فَ)

محمد رضا، متخلص به نایب. از شاعران قرن دوازدهم و معاصر با شیخ محمدعلی حزین لاهیجی است. او راست:
ناله پنداشت که در سینۀ ما جاتنگ است
رفت و برگشت سرآسیمه که دنیا تنگ است.
رجوع به قاموس الاعلام ج 6 و ریحانه الادب ج 4 ص 161 و تذکرۀ صبح گلشن ص 503 شود

لغت نامه دهخدا

نوید اصفهانی

(نَ)

محمد حسین اصفهانی (میرزا...) از شاعران قرن یازدهم است، وی به هند رفت و در کشمیر توطن گزید و در همانجا به سال 1187 هجری قمری درگذشت. او راست:
ندارم خواب تا از یار پهلویم تهی مانده ست
خوش آن شبها که آرام دل من می غنود اینجا
چنان در کلبه ام پیچید بوی زلف مشکینش
اگرآید کسی در روز داند شب که بود اینجا.
(از تذکرۀ روز روشن ص 856) (صبح گلشن ص 566) (از آتشکدۀ آذر ص 435). و رجوع به نگارستان سخن ص 135 شود

لغت نامه دهخدا

معنی ندیم اصفهانی - جستجوی لغت در جدول جو

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما